Bir Öğrenci Koçluğu Mottosu: "Başarısız Öğrenci Yoktur!"

ÖÄžRENCÄ° KOÇLUÄžU, derslerden yüksek not alma veya sınav kazanma odaklı deÄŸil, öÄŸrenciyi kazanma odaklı yapılan bir koçluk çalışmasıdır.

Ancak hem öÄŸrenci koçluÄŸu kavramı hem de öÄŸrenci koçu olduÄŸunu iddia eden kiÅŸilerle ilgili açıklanması gereken bazı doÄŸrular ve giderilmesi gereken bazı yanlış anlaşılmalar vardır.

ÖÄŸrencilerin kendilerini tanımaları, güçlü yanlarını ve yeteneklerini keÅŸfetmelerini, hedef koymalarını saÄŸlamaya ve kaynaklarını daha iyi kullanabilmelerine yönelik, yol haritası ve eylem planı yapmalarına destek saÄŸlayan hizmettir.

Tamamen kiÅŸinin özelinde oluÅŸturulacak, gizlilik ve etik deÄŸerler çerçevesinde sunulan bir programdır.

• ÖÄŸrencinin okul baÅŸarısını artırmayı,
• Kendine uygun hedefler seçmesini,
• Etkin çalışmayı öÄŸrenmesini,
• Zamanı önceliklerini seçerek kullanmasını,
• Güçlü yönlerini açığa çıkartması ve kullanmasını,
• DoÄŸru iletiÅŸim kurmasını,
• Kendine güvenini geliÅŸtirmesini hedefler.
   

Her birey baÅŸarılı olmak hayallerini gerçekleÅŸtirmek ister. BaÅŸarılı olmak için, açık, net ve ulaşılabilir hedefler belirlemeli, belirlenen hedeflere odaklanmalı ve hedefleri gerçekleÅŸtirmek için azimli olunmalıdır. Hedef belirlemeden baÅŸarılı olmak zordur.

ÇoÄŸu zaman özellikle küçük yaÅŸtaki öÄŸrenciler vaktini bilgisayar başında oyun oynayarak geçirmeyi, ders çalışmaya tercih eder. Hayattaki hedeflerinden biri de çocuklarının baÅŸarısını görmek olan anne-babalar bu durumdan ÅŸikayet eder, çocuÄŸu oyunu bırakıp ders çalışması konusunda yönlendirir. Oysaki, geliÅŸme çağındaki çocukların ders çalışmak kadar oyun oynamaya, yaşıtlarıyla zaman geçirmeye de ihtiyacı vardır. Aynı sınıfta okuyan iki öÄŸrenciden günde sadece 2 saat ders çalışan biri, günde 10 saat ders çalışan diÄŸer bir öÄŸrenciden daha baÅŸarılı olabilir. Bu noktada önemli olan, zamanın nasıl kullanıldığıdır. Verimli kullanılmayan saatler boyunca masa başında oturmak, öÄŸrenciye fayda saÄŸlamayacağı gibi derslerden daha fazla sıkılmasına da yol açabilir. Burada koçun görevi, öÄŸrencinin kiÅŸisel özelliklerine en uygun ders çalışma stilini bulmasını ve zamanı verimli planlamayı öÄŸrenmesini saÄŸlamaktır.

ÖÄžRENCÄ° KOÇLUÄžU, hiçbir çocuk için hayat okuldan ve derslerden ibaret olmamalıdır. Koç, öÄŸrencinin, okul yaÅŸamını ve hayatının diÄŸer alanlarını düzenlemesinde çözüm odaklı yaklaşımlarda bulunmasına yardımcı olur, içsel dünyasında farkındalığını artırır. Ders ve okul baÅŸarısının yanı sıra, hayat baÅŸarısı konusunda yöntem ve yön gösterir. Böylelikle öÄŸrencinin yeni bakış açıları geliÅŸtirerek kendini daha iyi tanımasına yardımcı olur.
 

ÖÄŸrenci koçu, öÄŸrencinin;

• Kendini tanımasını ve yönetebilme becerisini geliÅŸtirmesini saÄŸlar.
• Kendine uygun hedefler seçmesini saÄŸlar. Belirlenen hedeflere ulaÅŸmak için doÄŸru bir strateji belirlemesine yardımcı olur.
• Ä°stek ve ihtiyaçlarını doÄŸru bir biçimde belirlemesine olanak saÄŸlar.
• Sınırlayıcı düÅŸünce kalıplarından kurtularak olumlu düÅŸünce kalıpları geliÅŸtirebilmesinin yollarını belirlemesini saÄŸlar.
• Etkin çalışmayı öÄŸrenmesine yardımcı olur.
• Zaman yönetimini gerçekleÅŸtirebilmesini, etkili bir program oluÅŸturabilmesini ve bu programa uyma disiplini geliÅŸtirmesini saÄŸlar.
• DoÄŸru soruları sorma becerisini geliÅŸtirerek farkındalığını arttırır, böylelikle güçlü yönlerini açığa çıkartması ve kullanmasını saÄŸlar.
• Ailesi, arkadaÅŸları, öÄŸretmenleri ve çevresindeki diÄŸer tüm bireylerle etkin bir paylaşım ve iletiÅŸim ortamının oluÅŸturulmasına yardımcı olur.
• Dersleri, eÄŸlence isteÄŸi ve hobileri arasında denge kurabilmeyi öÄŸrenmesini ve uygulayabilmesini saÄŸlar. Ve böylelikle daha dengeli, mutlu, özgüvenli, baÅŸarılı olmasının yollarını açar.
   

Ä°lkokul çağındaki bireylere koçluk yapmak, yetiÅŸkinlerle çalışmaya kıyasla elbette daha zordur. Zira bir yetiÅŸkin, koçluk almak için size gelmiÅŸse muhtemelen kendi isteÄŸiyle gelmiÅŸtir. Hayatta ilerlemek istediÄŸi, kendini geliÅŸtirmek istedi ve hedeflerine ulaÅŸmayı amaçladığı için koça baÅŸvurmuÅŸtur. Ancak bir ilkokul öÄŸrencisi size gelmiÅŸse, çok muhtemeldir ki, anne-babasının isteÄŸiyle, hatta belki de zorlamasıyla gelmiÅŸtir. Bulunmak istemediÄŸi bir yerde olmaya zorlanan herkesin yapacağı gibi baÅŸta, öÄŸrencilerin büyük kısmı da süreci dışlar, koçunu benimsemekten uzak davranışlar sergiler. ÖÄŸrenci koçluÄŸunun zorluÄŸu buradan gelir. Bu yüzden koçun, genç öÄŸrenciye zaman tanıması ve onun kendisini rahat hissedeceÄŸi aÅŸamaya gelene dek, ekstra dikkat göstererek sabırla yaklaÅŸması gerekir.

ÖÄŸrenci koçluÄŸu sürecinde zaman zaman anne-babaya da koçluk yapmak gerekebilir. Herkes çocuÄŸunun baÅŸarılı olmasını ister. Kendi ayakları üzerinde durabilmesine yetecek bir hayata sahip olmasını ister. Bunun yolununsa sınavlarda en yüksek puanları alması olduÄŸunu düÅŸünür. Ancak çok yüksek puan almanın yolu öÄŸrencinin tüm sosyal hayatını bir kenara koyarak ders çalışması deÄŸildir.

Bir öÄŸrencinin baÅŸarılı geleceÄŸi için;

• Önemli olan çok çalışmak deÄŸil, doÄŸru ve etkili çalışmaktır.
• Önemli olan sadece sınav ve okul baÅŸarısı deÄŸil, hayat baÅŸarısıdır.
• Önemli olan hırslanarak yarışmak deÄŸil, kendimizi tanıyarak, kendi gücümüzü kullanmaktır. Çünkü; kendini daha iyiye taşıyan herkes yarışın birincisidir.
• Önemli olan baÅŸkalarının istediÄŸi gibi biri olmak deÄŸil, içimizdeki cevheri ortaya çıkarabilmektir.
• Önemli olan öÄŸrenmek deÄŸil, öÄŸrendiklerimizi uygulayabilmek, gerçekten olmak istediÄŸimiz insan olabilmektir.
• Her birimiz, içinde büyük bir potansiyel ile doÄŸarız. Bu potansiyeli fark ederek ortaya çıkarmak, öÄŸrenci koçluÄŸu çalışmasının özünü oluÅŸturur.
• Her öÄŸrenci kendi içinde farklı algılama, görüÅŸ, öÄŸrenme biçimi ve davranış biçimine sahiptir.
• Her birey, farklı ihtiyaçlar ve çözümsel yaklaşımlar içinde yön bulur.
   

Ona öÄŸüt vererek, nasihat ederek bunu yapamayız. Ona doÄŸru sorular sorarak, kendi cevaplarıyla kendi yönünü bulmasına yardımcı olabiliriz.

Türkiye’de eÄŸitim sistemi daha fazla öÄŸretim ağırlıklıdır. Bu nedenle örgün eÄŸitimde öÄŸrencilerin kimliklerini bulma, yeteneklerini saptama, isteklerini, amaçlarını, hedeflerini tespit etmelerinde ve sosyal kiÅŸiliklerini oluÅŸturmalarında yeterince çalışma yapıldığını söylemek güçtür. Bu eksiklik öÄŸrencilerin motivasyon güçlerini, azimlerini, kendi temsil sistemlerini, çalışma yöntemlerini, özgüvenlerini, becerilerini, dengelerini, performanslarını doÄŸru yönlendirme ve kullanma konusunda kesinlikle aile ve okul dışında baÅŸka bir yol arkadaşına ihtiyaç duymalarına yol açmıştır.

ÖÄŸrencinin doÄŸuÅŸtan gelen özelliklerinin ve temel aile yapısının üzerine kendi öz kimliÄŸini oluÅŸturma sürecinin en önemli dönemini yaÅŸarken oluÅŸan yalnızlık ve yöntemsizlik ilerideki hayatında çeÅŸitli krizlerle karşısına çıkacaktır. Pek çok insan, hayatının orta yerlerinde yorulup, yürüdüÄŸü yolun kendisine ait olmadığını düÅŸünmeye baÅŸlar. Oysaki ÅŸekillenme sürecinde eÄŸitimli danışmandan profesyonelce yardım alanlar daha doÄŸru yöntemleri uygulayarak bu süreci baÅŸarıyla atlatırlar.

ÖÄŸrenci Koçu, öÄŸrencinin kendi öz benliÄŸini tanımasını saÄŸlayıp, öÄŸrenme teknikleri, hedef belirleme teknikleri, hızlı okuma ve okuduÄŸunu anlama teknikleri ve diÄŸer uygulama teknikleriyle, öÄŸrencinin yaÅŸama entegre olmasını, yolunu en baÅŸtan doÄŸru çizmesini saÄŸlar.

Çocuklarının öÄŸrenci koçlarıyla çalışmasını isteyen anne babaların dikkatli olmasında fayda var. Her alanda olduÄŸu gibi koçlukta da profesyonelleri “okullu” ve “alaylı” diye ayırmak mümkün. Hem yurtdışında hem de ülkemizde koçlukla ilgili eÄŸitimler veren pek çok kurum olduÄŸu gibi herhangi bir eÄŸitim almadan veya kaliteli ve yetkin bir eÄŸitim almadan bu iÅŸe giriÅŸip tecrübe eden koçlar da var. Koçluk eÄŸitimi alan koçlarla çalışmak isteyen anne-babalara önerim, koçun sertifikasını görmek istemeleri olacak. ICF (Uluslararası Koçluk Federasyonu) gibi yüksek geçerliliÄŸiyle bilinen akredite kurumlardan eÄŸitim alan bir koç, çocuÄŸunu emanet edecek anne babaların daha rahat etmesini saÄŸlar.

Sektördeki kavram kargaÅŸasına da dikkat etmekte fayda var. Kimilerine göre öÄŸrenci koçu veya eÄŸitim koçu çocuÄŸun tüm derslerine yardımcı olan, günde kaç soru çözeceÄŸini, kaç saat çalışacağını, neyi yapması gerektiÄŸini söyleyen bir öÄŸretmen. Kısacası ‘ÅŸunu ÅŸöyle, bunu böyle yap’ diyen biri. Dolayısıyla velilerin bir öÄŸrenci koçundan (eÄŸitim koçundan) beklentileri de bu yönde olabilmekte.

Fakat öÄŸrencilerin en çok sıkıldığı ÅŸeylerden biri, baÅŸkalarının onlara neyi nasıl yapacağını sürekli söylemeleri olur. Okuldaki ve dershanedeki öÄŸretmenleri, anne, baba gibi herkes neyi nasıl yapacağını hatırlatır. ÖÄŸrencinin etrafında ÅŸunu yap bunu sakın yapma diyen bir dolu insan vardır ve bundan çok sıkılmıştır.

ÖÄŸrenci koçu; öÄŸrenciye neleri nasıl yapacağını söylemekten çok, öÄŸrencinin durumunu tespit edip hedeflerini ve hayat amaçlarını belirlemesine yardımcı olur. Bu hedeflere ulaÅŸması için koç ve öÄŸrenci birlikte seçenekler üretir.

Kabul gören, sevildiÄŸini hisseden, bulunduÄŸu durumun ve nereye ulaÅŸmak istediÄŸinin farkında olan bir birey, baÅŸarılı ve mutlu olacaktır. ÖÄŸrenci koçu, öÄŸrencisinin sınav-okul-kabul görme-ergenlik vb. durumlarla mücadelesinde yol arkadaşıdır.
 

ÖÄŸrenci koçu, bu yolculukta öÄŸrencinin yoluna ışık tutar.

BaÅŸarısız öÄŸrenci yoktur. Her öÄŸrencinin farklı bir öÄŸrenme stili, algılama ÅŸekli ve geliÅŸmiÅŸ zeka tipi vardır. Her öÄŸrencinin matematik zekası çok iyi olacak diye bir kaide yoktur. Kimi öÄŸrencinin sosyal zekası, kiminin sanat zekası ya da spor zekası geliÅŸmiÅŸ olabilir.

ÖÄŸrenci koçu olarak, öncelikle öÄŸrencinin bireysel farklılıkları dikkate alınmalıdır. Hiçbir öÄŸrenci baÅŸarısız deÄŸildir. Belki de çalışması, baÅŸarması için kendince geçerli bir sebebi yoktur. Çok ders çalıştığını sanıyordur, fakat zamanı yönetmeyi bilmiyordur. Ders notları düÅŸük olduÄŸu için de çevresindekiler onu baÅŸarısız görüyordur. Ve bu da öÄŸrencinin her konuda kendini baÅŸarısız hissetmesine, özgüvenini kaybetmesine sebep oluyordur.

Ders notlarının düÅŸük olması, öÄŸrencinin baÅŸarısız olduÄŸu anlamına gelmez. Ders notlarının düÅŸük olmasının veya ders çalışmamasının altında yatan sebepler vardır. ÖÄŸrenci koçu, bu sebepleri tespit eder. Bu sebepler tespit edilmezse “ÇocuÄŸum hem dershaneye gidiyor hem de özel ders alıyor ama ilerleme olmuyor.” cümlesi sıkça duyulur.

ÖÄŸrenci genellikle henüz kiÅŸiliÄŸi oluÅŸma aÅŸamalarında bulunan, yaşı itibarı ile duygusal ancak duygularını kontrol edemeyen, kendi kendine düÅŸünmeye baÅŸlamamış, aldığı etkilere ancak tepki verebilen bir insandır. EleÅŸtiriye deÄŸil hemen her zaman için motivasyona ve olumlu desteÄŸe gereksinim duyan bir insandır.
 

ÖÄŸrenci KoçluÄŸu almayı düÅŸünen öÄŸrencilerin aÅŸağıdaki soruları kendilerine sormalarını öneriyorum:

• Konsantrasyonunuz yeterli mi? Daha iyi odaklanmak ister misiniz?
• Keyifli olarak baÅŸarıya odaklanmak ister misiniz?
• Sınav stresi ve kaygısı yaşıyorsanız, kontrol gücü sizde olsun ister misiniz?
• Hedefinizi netleÅŸtirmek ve ne istediÄŸinize tam olarak karar vermek ister misiniz?
• BaÅŸkalarının sizi kontrol etmesi yerine, siz kendi kendinizi kontrol etmek, yönetmek ister misiniz?
   

Bu sorulara verilen yanıtlar, öÄŸrencinin koçluk çalışmasına ne kadar yatkın olduÄŸunu belirleyen faktörleri de gösterir.

Özetle, kötü öÄŸrenci yoktur! Sadece kendine ve öÄŸrenme yeteneÄŸine güvenmeyen öÄŸrenci vardır. Hepimizin kendine özgü bir potansiyeli var. Bu potansiyeli fark ederek ortaya çıkarmak öÄŸrenci koçluÄŸu çalışmasının özünü oluÅŸturur.

Kaynakça: Selin YetimoÄŸlu