-
The Beatles’ın Gizemini Matematikle Çözmek
The Beatles'ın tek bir notasının sırrının açıklanması 45 yıldan fazla sürmüştür. Müziğin yarattığı tınıyı matematik çözmüştür.
The Beatles'ın 1964 yılında yaptığı "A Hard Day's Night" adlı şarkıyı bilenler olacaktır. Grubun görece daha az dinlenen şarkılarından biri olan bu şarkı belki de müzik tarihinin en büyük gizemlerinden birini 45 yılı aşkın bir süre taşımıştır.
Şarkının gizemi girişindeki bir saniyelik bir notadadır. Grubun gitaristleri George Harrison, John Lennon ve Paul McCartney gitarlarına hafifçe dokunarak bir ses çıkarırlar, kısa bir sessizlikten sonra ise şarkı başlar.
Bir akorun nasıl bir gizem olabileceğini merak ediyor olabilirsiniz, aslında bu merakınızda pek de haksız sayılmazsınız.
Belki, müzik teorisi eğitimi almış herhangi bir kimse, belirli bir sesi oluşturmak için hangi notaların birbirine uyduğunu anlayabilir?
Ancak bu o kadar kolay değildi…
Zaman içinde bu akor sadece bir gizem değil, The Beatles taraftarları ve müzisyenleri arasında favori tartışma konusu haline geldi.
Önceleri The Beatles hayranları George Harrison’un on iki telli Rickenbacker gitarını, John Lennon'un altı telli gitarını ve Paul McCartney'in basgitarını bir araya getirerek o sesi çıkarmaya çalışırlar. Fakat başarılı olamazlar. Daha sonra müzik uzmanları konuya el atar. Stüdyolarda en gelişmiş tekniklerle aynı ses çıkarılmaya çalışılır. Ne yazık ki onlar da başarılı olamazlar. Şarkının giriş notası tüm denemelere rağmen aynı tınıda oluşturulamaz ve bir efsane olarak 45 yıl boyunca kalır.
Rock'n Roll tarihinin bu en efsanevi notası, Kanada'da Dalhousie Üniversitesi'nde matematik profesörü ve kendisi de bir müzisyen olan Jason Brown'un dikkatini çeker.
Fakat o notanın esrarını çözmek için herkes gibi eline 3 adet gitar almaz.
Müziği, matematik yardımıyla çözmenin bir yolu olup olmadığını düşünmeye başlar.
19. yüzyılın büyük Fransız matematikçilerinden Joseph Fourier’ın "Fourier dönüşümü" adlı formülünü alır ve bilgisayar laboratuvarına girer. Aslında bu karmaşık formül basit bir gerçeği ifade etmektedir: Her ses notalardan oluşur.
Jason Brown bu formülü ve gelişmiş bilgisayar yazılımlarını kullanarak The Beatles’ın giriş akorunu yapı taşlarına ayırır. George, John ve Paul’ün gitarlarından çıkan notaları ayrı ayrı su yüzüne çıkarır. Fakat notaları birer birer ayrıştırırken hayret verici bir gerçekle daha karşılaşır. O an gördüğü şey müzik dünyasını şaşkına çevirecek niteliktedir: O güne kadar kimsenin fark edemediği dördüncü bir enstrüman vardır ortada.
Jason Brown, Fourier Dönüşümü formülünü kullanarak yaptığı hesaplamalar sonucu, muhtemelen The Beatles’ın kompozitörü George Martin tarafından çalınan dördüncü bir enstrümanın da işin içine dahil olduğunu görür: Fa notasına basan bir piyano!
The Beatles'ın tek bir notasının sırrının açıklanması 45 yıldan fazla sürmüştür. Müziğin yarattığı tınıyı matematik çözmüştür.
Yazar: Sibel Çağlar
Tarih/Yıl: 24 Mayıs 2018